Google tôn vinh Hedwig Kohn: Biểu tượng trí tuệ và kiên cường

Ngày 5 tháng 4 năm 2019, Google Doodle đã vinh danh Hedwig Kohn – một nhà vật lý tiên phong, người đã vượt qua những rào cản khắc nghiệt của thời đại để để lại dấu ấn trong lĩnh vực quang phổ học. Sinh ngày 5 tháng 4 năm 1887 tại Breslau (nay là Wrocław, Ba Lan), Hedwig Kohn là một trong ba phụ nữ đầu tiên được cấp phép giảng dạy vật lý tại các trường đại học Đức trước Thế chiến II. Là một người Do Thái, bà bị chế độ Đức Quốc Xã tước bỏ công việc, nhưng với trí tuệ và sự kiên cường, bà đã vượt qua nghịch cảnh, tiếp tục sự nghiệp tại Mỹ và đóng góp to lớn cho khoa học. Trong bối cảnh năm 2025, khi vai trò của phụ nữ trong STEM ngày càng được chú trọng, câu chuyện của Hedwig Kohn là nguồn cảm hứng mạnh mẽ về sự bền bỉ và đam mê. Hãy cùng khám phá hành trình phi thường của bà – từ những ngày khó khăn ở Đức đến những thành tựu rực rỡ tại Mỹ, và vì sao Google chọn tôn vinh bà như biểu tượng của trí tuệ và kiên cường.

Mục lục

Hành trình cuộc đời và sự nghiệp của Hedwig Kohn

Tuổi trẻ và bước chân tiên phong

Hedwig Kohn sinh ra trong một gia đình Do Thái tại Breslau, thuộc Vương quốc Phổ (nay là Ba Lan). Từ nhỏ, bà đã bộc lộ niềm đam mê với khoa học, đặc biệt là vật lý. Năm 1907, bà ghi danh vào Đại học Breslau, chỉ một năm trước khi phụ nữ được chính thức nhận vào học – một minh chứng cho tinh thần tiên phong của bà. Năm 1913, bà nhận bằng tiến sĩ vật lý dưới sự hướng dẫn của Otto Lummer, một nhà vật lý nổi tiếng về đo lường bức xạ. Trong Thế chiến I, bà đảm nhận vai trò trợ lý giảng dạy, hướng dẫn sinh viên và nhận được huy chương vì những đóng góp trong giáo dục.

Năm 1930, Hedwig Kohn đạt được Habilitation – chứng nhận cao nhất để giảng dạy đại học ở Đức – trở thành một trong ba phụ nữ duy nhất (cùng với Lise Meitner và Hertha Sponer) được công nhận trong lĩnh vực vật lý trước Thế chiến II. Thành tựu này không chỉ là bước ngoặt cá nhân mà còn là cột mốc lịch sử, phá vỡ định kiến giới trong khoa học thời bấy giờ.

Thách thức dưới chế độ Đức Quốc Xã

Năm 1933, khi Đức Quốc Xã lên nắm quyền, luật cấm người Do Thái làm việc trong các cơ quan chính phủ khiến Kohn bị tước quyền giảng dạy tại Đại học Breslau. Bất chấp khó khăn, bà không từ bỏ đam mê. Từ 1933 đến 1938, bà nhận các hợp đồng nghiên cứu trong ngành vật lý công nghiệp, chủ yếu liên quan đến công nghệ chiếu sáng. Tuy nhiên, sau sự kiện Kristallnacht năm 1938 – khi người Do Thái và tài sản của họ bị tấn công dữ dội – Kohn nhận ra bà không còn an toàn ở Đức.

Việc rời khỏi Đức là một thử thách lớn. Các quy định nhập cư nghiêm ngặt yêu cầu bà phải có lời mời làm việc ổn định để xin visa. Nhờ sự hỗ trợ từ các đồng nghiệp như Rudolf Ladenburg, cùng các tổ chức như Hiệp hội Phụ nữ Đại học Mỹ (AAUW) và Liên đoàn Phụ nữ Đại học Quốc tế (IFUW), Kohn nhận được visa đến Thụy Điển năm 1940, sau đó vượt qua hành trình gian khó qua Nga và Nhật Bản để đến Mỹ vào năm 1941. Hành trình này không chỉ đòi hỏi sự kiên trì mà còn thể hiện trí tuệ của bà trong việc tận dụng mạng lưới khoa học quốc tế.

Sự nghiệp rực rỡ tại Mỹ

Tại Mỹ, dù sức khỏe yếu sau chuyến đi dài, Kohn nhanh chóng phục hồi và bắt đầu giảng dạy tại Women’s College thuộc Đại học Bắc Carolina, sau đó chuyển đến Wellesley College ở Massachusetts. Tại đây, bà thiết lập một phòng thí nghiệm quang phổ học ngọn lửa và trở thành giáo sư chính thức vào năm 1948. Sau khi nghỉ hưu năm 1952, bà tiếp tục nghiên cứu tại Đại học Duke dưới sự mời gọi của nhà vật lý Hertha Sponer. Trong phòng thí nghiệm ở tầng hầm của Duke, Kohn hướng dẫn sinh viên tiến sĩ và tiếp tục nghiên cứu về quang phổ học ngọn lửa, đóng góp hơn 20 bài báo khoa học, một bằng sáng chế và hàng trăm trang sách giáo khoa về đo lường bức xạ (radiometry).

Kohn qua đời ngày 26 tháng 11 năm 1964 tại Durham, Bắc Carolina, để lại di sản khoa học lâu dài. Năm 1952, chính phủ Đức trao cho bà danh hiệu giáo sư danh dự và lương hưu, ghi nhận những đóng góp của bà.

Hành trình Hedwig Kohn — Hedwig Kohn và hành trình khoa học đầy cảm hứng

Những đóng góp khoa học của Hedwig Kohn

Tiên phong trong quang phổ học ngọn lửa

Hedwig Kohn là một trong những nhà khoa học tiên phong trong lĩnh vực quang phổ học ngọn lửa (flame spectroscopy), một kỹ thuật phân tích thành phần hóa học của vật liệu bằng cách đốt cháy và đo phổ ánh sáng phát ra. Công trình của bà tập trung vào việc xác định định lượng cường độ ánh sáng từ các nguồn như vật đen (black body) và các vạch phát xạ của nguyên tử, phân tử. Những nghiên cứu này không chỉ quan trọng trong vật lý mà còn đặt nền móng cho các lĩnh vực như khoa học đốt cháy (combustion science) và vật lý plasma, ứng dụng trong công nghệ màn hình plasma và xét nghiệm y học (đo nồng độ natri, kali trong máu).

Di sản trong giáo dục và nghiên cứu

Công trình của Kohn được công bố trong hơn 20 tạp chí khoa học và đóng góp hơn 200 trang trong sách giáo khoa Mueller-Pouillets Lehrbuch der Physik (1929), trở thành tài liệu chuẩn để giới thiệu về đo lường bức xạ vào những năm 1960. Bà cũng sở hữu một bằng sáng chế và hướng dẫn nhiều thế hệ sinh viên tiến sĩ, góp phần định hình lĩnh vực vật lý thực nghiệm. Di sản của bà vẫn được trích dẫn trong các nghiên cứu hiện đại về quang phổ học.

Google Doodle và thông điệp tôn vinh

Hình ảnh nghệ thuật của Carolin Löbbert

Ngày 5 tháng 4 năm 2019, Google Doodle kỷ niệm sinh nhật lần thứ 132 của Hedwig Kohn với tác phẩm của nghệ sĩ Carolin Löbbert. Hình ảnh minh họa Kohn trong phòng thí nghiệm, đo phổ phát xạ, bao quanh bởi các cấu trúc nguyên tử và bình Erlenmeyer, phản ánh sự nghiệp rực rỡ của bà. Bản phác thảo bắt đầu đơn giản và dần trở nên chi tiết, đầy màu sắc, tượng trưng cho hành trình vượt khó để đạt đến đỉnh cao khoa học của Kohn. Doodle này xuất hiện ở nhiều quốc gia, từ Mỹ, Canada đến Việt Nam, nhấn mạnh tầm ảnh hưởng toàn cầu của bà.

Biểu tượng của trí tuệ và kiên cường

Google chọn tôn vinh Hedwig Kohn không chỉ vì những đóng góp khoa học mà còn vì câu chuyện về sự kiên cường của bà. Là một phụ nữ Do Thái trong thời kỳ đen tối của Đức Quốc Xã, Kohn đối mặt với sự phân biệt đối xử về giới và chủng tộc, nhưng vẫn tìm cách tiếp tục nghiên cứu và truyền cảm hứng. Bà là biểu tượng cho phụ nữ trong STEM, chứng minh rằng đam mê và tài năng có thể vượt qua mọi rào cản.

Google Doodle tôn vinh — Google Doodle rực rỡ với thông điệp tôn vinh nhân vật và văn hóa

Ý nghĩa của Hedwig Kohn trong bối cảnh 2025

Truyền cảm hứng cho phụ nữ trong STEM

Năm 2025, khi phong trào bình đẳng giới trong khoa học ngày càng mạnh mẽ, câu chuyện của Hedwig Kohn là nguồn cảm hứng lớn. Là một trong ba phụ nữ đầu tiên được cấp phép giảng dạy vật lý ở Đức, bà đã mở đường cho nhiều nhà khoa học nữ sau này. Sự kiên trì của bà trong việc theo đuổi đam mê, dù bị tước bỏ cơ hội, là bài học về lòng dũng cảm và quyết tâm. Các tổ chức như Hiệp hội Phụ nữ Đại học Mỹ tiếp tục dựa vào di sản của bà để khuyến khích phụ nữ tham gia STEM.

Ứng dụng hiện đại của công trình Kohn

Công trình của Kohn về quang phổ học ngọn lửa vẫn có ảnh hưởng trong các lĩnh vực hiện đại, từ phát triển công nghệ màn hình plasma đến phân tích y sinh. Ví dụ, kỹ thuật đo lường natri và kali trong máu – một phần dựa trên quang phổ học – là công cụ quan trọng trong chẩn đoán y học ngày nay. Nghiên cứu của bà cũng góp phần vào khoa học đốt cháy, hỗ trợ phát triển năng lượng sạch và công nghệ hàng không vũ trụ.

Câu hỏi thường gặp

Hedwig Kohn được Google tôn vinh khi nào?

Google vinh danh Kohn bằng Doodle vào ngày 5 tháng 4 năm 2019, nhân dịp sinh nhật lần thứ 132 của bà.

Bà Hedwig Kohn nghiên cứu lĩnh vực gì?

Bà chuyên về quang phổ học ngọn lửa và đo lường bức xạ, góp phần vào khoa học đốt cháy, vật lý plasma và phân tích hóa học.

Tại sao bà phải rời Đức?

Là người Do Thái, bà bị chế độ Đức Quốc Xã tước quyền giảng dạy năm 1933 và đối mặt nguy hiểm sau sự kiện Kristallnacht năm 1938, buộc phải chạy trốn năm 1940.

Bà đã đóng góp gì ở Mỹ?

Tại Mỹ, bà giảng dạy tại Women’s College (Bắc Carolina) và Wellesley College, sau đó nghiên cứu tại Đại học Duke, công bố hơn 20 bài báo và hướng dẫn sinh viên tiến sĩ.

Vì sao Hedwig Kohn là biểu tượng kiên cường?

Bà vượt qua phân biệt giới và chủng tộc, tiếp tục nghiên cứu dù bị cấm giảng dạy và suýt trở thành nạn nhân của Holocaust, để lại di sản khoa học lớn lao.

Kết luận

Hedwig Kohn không chỉ là một nhà vật lý xuất sắc mà còn là biểu tượng của trí tuệ và kiên cường, vượt qua những rào cản khắc nghiệt của thời đại để để lại dấu ấn trong khoa học. Từ những ngày đấu tranh ở Đức Quốc Xã đến sự nghiệp rực rỡ tại Mỹ, bà đã chứng minh rằng đam mê và tài năng có thể chiến thắng nghịch cảnh. Google Doodle năm 2019 là lời tri ân xứng đáng cho hành trình của bà, đồng thời nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của bình đẳng trong khoa học. Năm 2025, câu chuyện của Kohn vẫn truyền cảm hứng, đặc biệt cho phụ nữ và những người đối mặt với khó khăn trong STEM. Bạn có bị ấn tượng bởi hành trình của Hedwig Kohn không? Hãy chia sẻ suy nghĩ hoặc tìm hiểu thêm về quang phổ học để khám phá di sản của bà nhé!

Xem thêm các bài: